इलन मस्कको क्यानडेली नागरिकता खोस्न माग, ट्रम्पको क्यानडालाई ५१औं राज्य बनाउने योजना विवादमा

अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पसँगको निकटताका कारण क्यानडाली नागरिकहरू टेस्लाका मालिक इलन मस्कको क्यानडेली नागरिकता खारेज गर्न माग गरिरहेका छन्। ब्रिटिस कोलम्बियाका लेखक क्वालिया रिडलेले फेब्रुअरी २० मा सुरू गरेको संसदीय प्रस्तावमा तीन लाखभन्दा बढी क्यानडालीले हस्ताक्षर गरिसकेका छन्।

मस्कका आमा क्यानडेली भएकाले उनी दक्षिण अफ्रिकामा जन्मिए पनि क्यानडाको नागरिकता पाएका थिए। तर, ट्रम्पसँगको उनको सम्बन्ध र हालैका अभिव्यक्तिहरूले विवाद चुलिएको छ। नागरिकता खोस्ने अभियान चलिरहेका बेला मस्कले सामाजिक सञ्जाल ‘एक्स’ मा ‘क्यानडा खासमा देश नै होइन’ भनेर टिप्पणी गरेका थिए, जसले तीव्र आलोचना निम्त्यायो। आलोचना बढेपछि उनले सो पोस्ट हटाएका थिए।

ट्रम्पको ५१औं राज्य बनाउने योजना र क्यानडामा चर्किंदो असन्तुष्टि

नोभेम्बरमा राष्ट्रपति निर्वाचित भएदेखि ट्रम्पले क्यानडाबाट आउने सबै सामानमा २५% भन्सार लगाउने र क्यानडालाई अमेरिकाको ५१औं राज्य बनाउने अभिव्यक्ति दिएका छन्। यसले क्यानडामा राष्ट्रवादी लहर बढाएको छ।

फेब्रुअरी ४ देखि लागू हुने भनिएको भन्सार नीति व्यापक विरोधपछि ३० दिनका लागि स्थगित गरिएको छ, तर पुनः लागू गर्ने सम्भावना कायमै छ। यसका साथै, ट्रम्पले मार्च १२ देखि अमेरिकामा आउने स्टिल र एल्युमिनियममा थप २५% भन्सार लगाउने घोषणा गरेका छन्, जसले क्यानडाको अर्थतन्त्रमा गहिरो असर पार्न सक्ने देखिन्छ।

फेब्रुअरी १० मा सुपर बोल खेलअघि फक्स न्युजलाई दिएको अन्तर्वार्तामा ट्रम्पले “क्यानडा ५१औं राज्य भए राम्रो हुन्छ। हामीले वार्षिक दुई खर्ब डलर गुमाइरहेका छौं, अब यो सह्य छैन,” भनेका थिए।

ट्रम्प–मस्क सम्बन्ध र विवादास्पद नियुक्ति

ट्रम्पले सत्ता सम्हाल्नुअघि नै सरकारी सेवा चुस्त बनाउन इलन मस्कलाई ‘डिपार्टमेन्ट अफ गभर्नमेन्ट एफिसियन्सी (डोज)’ को प्रमुख बनाउने बताएका थिए। सत्ता सम्हालेपछि उनले सो विभागको घोषणा गरे, जसले अमेरिकाको सरकारी निकायहरूमा व्यापक कटौती गर्दै हजारौं कर्मचारीलाई बर्खास्त गरेको छ।

मस्कले ट्विटर (हाल एक्स) प्रयोग गरी ट्रम्पको चुनावी अभियानलाई समर्थन गरेका थिए र उनको प्रचारमा २५ करोड डलरभन्दा बढी खर्च गरेका थिए। यही कारण ट्रम्पले उनलाई शक्तिशाली सरकारी पद दिएका हुन्।

क्यानडामा ट्रम्पको प्रभाव र राजनीतिक उलटफेर

ट्रम्पको रवैयाले क्यानडाको राजनीति पनि प्रभावित बनाएको छ। जनवरीमा लोकप्रियता गुमाउँदै गएका प्रधानमन्त्री जस्टिन ट्रुडोले राजीनामा दिएका थिए। तर, ट्रम्पको क्यानडामाथि हेपाहा व्यवहारका कारण उनका प्रतिद्वन्द्वी दक्षिणपन्थी नेता पियर पलिएभको लोकप्रियता खस्किएको छ। हालका सर्वेक्षणहरूले लिबरल पार्टी फेरि लोकप्रिय हुन थालेको देखाएका छन्।

ट्रम्पले ट्रुडोलाई ‘महान राज्य क्यानडाका गभर्नर’ भनेर टिप्पणी गरेपछि क्यानडामा थप असन्तोष चुलिएको छ। पछिल्ला घटनाक्रमहरूले अमेरिका-क्यानडा सम्बन्धलाई नयाँ मोडमा पुर्याएको छ, जहाँ व्यापारिक तनाव र राजनीतिक अस्थिरता बढ्ने संकेत देखिन्छ।